Лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу
Лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу дегеніміз сенімгерлікпен басқаруға жауапты тұлғаға қарата, табиғи ресурс активтері мен экологиялық ортаның өзгеруін негізгі жауапты тұлғаның қызмет нәтижесін бағалауға енгізетін аудиттік бақылау формасы болып табылады. Лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу деп Қытай үлгісіндегі қадағалау-басқару жүйесі, мемлекеттік аудиттік бақылау құрылымы бастамашы болып, қатысты заң-ережелер бойынша партия, үкіметтің басшы кадрлары міндетінен кеткенде, оның міндет өтеу мерзіміндегі табиғи ресурстарды игеру, сарып ету, қорғау және жөнге салу сияқты міндеттелген жауапкершілігін атқару жағдайының жүйелілігі, үйлесімділігі және өнімділігі жөнінен бағалау, тексеру жүргізу қимылын меңзейді.
2013 жылы қарашада ҚКП XVIII кезекті ОК-нің үшінші пленумында мақұлданған «Реформаны жан-жақты тереңдету жөніндегі бірнеше негізгі мәселелер туралы Қытай Коммунистік партиясы ОК-нің шешімінде» басшы кадрлардың міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу туралы айқын орналастыру жасалды. 2015 жылы қыркүйекте ҚКП ОК, Мемлекеттік кеңес «Экологиялық өркениет түзілісін реформалаудың жалпы жобасын» басып таратып, Басшы кадрлардың табиғи ресурс активтері жөніндегі аудитін экологиялық өркениет нәтижесін бағалау және жауапкершілігін тектеу жүйесін кемелдендіруге енгізді. 2015 жылы қарашада ҚКП ОК кеңсесі, Мемлекеттік кеңес кеңсесі «Басшы кадрлар лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізудің пилоттық жобасын» басып таратып, аудиттік түйіндерде “нені аудиттеу, қалай аудиттеу, қалай бағалау” жөнінде белсене ізденіс жасап және тәжірибелерді қорытындылап, Басшы кадрлар лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу жүйесін ұдайыландыруға практикалық негіз қалады. 2017 жылы қарашада ҚКП ОК кеңсесі, Мемлекеттік кеңес кеңсесі «Басшы кадрлар лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу белгілемесін(сынақ ретінде атқарылады)» басып таратып, аудиттің мазмұны мен түйінін айқындады, бұл шыт жаңа, үнемілік аудит жүйесінің ресми орнатылғандығын әйгіледі.
Лауазымдық міндетінен кетерде табиғи ресурс активтері жөнінен аудит жүргізу – социалистік экологиялық өркениет құрылысының аудит жүйесіндегі ірі жаңалық болып табылады, және де экологиялық өркениет құрылысын күшейтудің маңызды шарасы, экологиялық өркениеттің нәтижесін бағалау және жауапкершілігін тектеу жүйесін кемелдендіру, басшы кадрлардың табиғи ресурстар мүлікін басқару және экологиялық ортаны қорғау жауапкершілігін шынайы атқару жөнінен зор маңызға ие.
自然资源资产离任审计
自然资源资产离任审计，即针对受托管理责任人，将自然资源资产和生态环境的变化情况纳入到主要责任人政绩考核当中的一种审计形式。自然资源资产离任审计，是一项具有中国特色的监管制度，由国家审计机构牵头，依据相关法律法规，在党政领导干部离任时，对其任期内自然资源开采、耗用、保护和治理等受托责任履行情况的规范性、合理性和效率性进行评价考核的活动。
2013年11月，中共十八届三中全会通过的《中共中央关于全面深化改革若干重大问题的决定》，对领导干部自然资源资产离任审计作出明确部署。2015年9月，中共中央、国务院印发《生态文明体制改革总体方案》，将领导干部自然资源资产离任审计纳入完善生态文明绩效评价考核和责任追究制度。2015年11月，中共中央办公厅、国务院办公厅印发《开展领导干部自然资源资产离任审计试点方案》，审计试点围绕“审什么、怎么审、如何进行评价”进行了积极探索和经验总结，为领导干部自然资源资产离任审计制度常态化提供实践基础。2017年11月，中共中央办公厅、国务院办公厅印发《领导干部自然资源资产离任审计规定（试行）》，明确审计内容和重点，标志着一项全新的、经常性的审计制度正式建立。
自然资源资产离任审计是社会主义生态文明建设的一项重大审计制度创新，是加强生态文明建设的一项重要举措，对完善生态文明绩效评价考核和责任追究制度，推动领导干部切实履行自然资源资产管理和生态环境保护责任具有重要意义。