Экологиялық қауіпсіздік жүйесі
Мемлекеттік экологиялық қауіпсіздіктің негізгі мәні елдің өмір сүруі мен дамуын қолдайтын салыстырмалы түрде толық және қауіп төндірмейтін экожүйеге ие болуы, сондай-ақ ішкі-сыртқы келелі экологиялық мәселелерге төтеп беру қабілеті болып табылады. Экологиялық қауіпсіздік аумақтық жер ресурстары қауіпсіздігі, су қауіпсіздігі, қоршаған орта қауіпсіздігі, биологиялық қауіпсіздік және басқа категорияларды қамтиды. Бұл баянды дамуды көздейтін мақсат қана емес, сонымен қатар үнемі дамып келе жатқан динамикалық қауіпсіздік жүйесі болып табылады. Экологиялық қауіпсіздік мемлекеттік қауіпсіздіктің маңызды құрамдас бөлігі ретінде саяси қауіпсіздіктің, әскери қауіпсіздіктің және экономикалық қауіпсіздіктің тасымалдаушысы болып табылады. Ол халық бұқарасының бақытына, экономиканың, қоғамның баянды дамуына және қоғамның баянды тұрақтылығына қатысты мемлекеттік қауіпсіздік жүйесінің маңызды іргетасы.
2000 жылы Мемлекеттік кеңес «Мемлекеттік экологиялық ортаны қорғау бағдарламасын» жарялап, “мемлекеттің экологиялық орта қауіпсіздігін қорғау” нысанасын айқын ұсынды. 2004 жылы желтоқсанда X кезекті Мемлекеттік халық құрылтайы Тұрақты комитетінің онүшінші сессиясы «Қытай Халық Республикасының қоршаған ортаның қатты қалдықтармен ластануынан сақтану және оны жөнге салу заңын» қайта қарап, қабылдады, экологиялық қауіпсіздікті қорғауды заң шығару мақсаты ретінде мемлекет заңына енгізіп, оны заңдық ұғым ретінде тұрақтандырды.
Экологиялық өркениет құрылысының тереңдеуімен Қытайдың экологиялық қауіпсіздік жөніндегі танымы жаңа биікке көтерілді. 2014 жылы сәуірде Си Цзиньпин Орталық мемлекеттік қауіпсіздік комитетінің бірінші отырысына төрағалық еткенде, жалпылық мемлекеттік қауіпсіздік көзқарасын дәйекті тиянақтандырып, саяси қауіпсіздік, мемлекет кеңістігіндік қауіпсіздік, әскери қауіпсіздік, экономикалық қауіпсіздік, мәдениеттік қауіпсіздік, әлеуметтік қауіпсіздік, ғылым-техникалық қауіпсіздік, ақпараттық қауіпсіздік, экологиялық қауіпсіздік, ресурстық қауіпсіздік, ядролық қауіпсіздік біртұлғаланған мемлекеттік қауіпсіздік жүйесін құру керек деп баса дәріптеді. 2017 жылы қазанда ҚКП XIX құрылтайының баяндамасында экологиялық қауіпсіздіктің маңыздылығы ішкерілей байымдалып, өндірісі дамыған, тұрмысы бақуатты, экологиясы тынысты өркениетті даму жолымен бұлжымай жүріп, көрікті Қытай құрып, халыққа тамаша өндіріс, тұрмыс ортасын әзірлеп, дүниежүзінің экологиялық қауіпсіздігіне үлес қосу керек деп атап көрсетілді. 2018 жылы мамырда Си Цзиньпин экологиялық ортаны қорғау жөніндегі мемлекеттік жиналыста экожүйенің тамаша айналымы мен қоршаған орта тәуекелдерінен өнімді сақтануды түйін еткен экологиялық қауіпсіздік жүйесін жедел орнатуды, кемелдендіруді ұсынды әрі оны экологиялық өркениет құрылысының “5 жүйесіне” енгізді. экологиялық қауіпсіздік жүйесі құрылысы ұзақ уақыттық, күрделі, жапалы жүйе. Экологиялық қауіпсіздік жүйесі құрылысын күшейту – мемлекеттік қауіпсіздік жүйесі құрылысын ілгерілетудегі маңызды стратегиялық шара.
生态安全体系
国家生态安全的基本内涵是一国具有支撑国家生存发展的较为完整、不受威胁的生态系统,以及应对内外重大生态问题的能力。生态安全包含国土资源安全、水体安全、环境安全、生物安全等范畴,既是可持续发展所追求的目标,又是一个不断发展的动态安全体系。生态安全作为国家安全的重要组成部分,是政治安全、军事安全和经济安全的载体,关系人民群众福祉、经济社会可持续发展和社会长久稳定,是国家安全体系的重要基石。
2000年,国务院发布《全国生态环境保护纲要》,明确提出“维护国家生态环境安全”的目标。2004年12月,第十届全国人大常委会第十三次会议修订通过《中华人民共和国固体废物污染环境防治法》,将维护生态安全作为立法宗旨写进了国家法律,使其作为一个法律概念得以确立。
随着生态文明建设的深入,中国对生态安全的认识提升到了一个新高度。2014年4月,习近平主持召开中央国家安全委员会第一次会议强调,贯彻落实总体国家安全观,构建集政治安全、国土安全、军事安全、经济安全、文化安全、社会安全、科技安全、信息安全、生态安全、资源安全、核安全等于一体的国家安全体系。2017年10月,中共十九大报告进一步阐述了生态安全的重要性,指出要坚定走生产发展、生活富裕、生态良好的文明发展道路,建设美丽中国,为人民创造良好生产生活环境,为全球生态安全作出贡献。2018年5月,习近平在全国生态环境保护大会上提出加快建立健全以生态系统良性循环和环境风险有效防控为重点的生态安全体系,并将其纳入生态文明建设“五个体系”。生态安全体系建设是一项具有长期性、复杂性、艰难性的系统工程。加强生态安全体系建设是推进国家安全体系建设的重要战略举措。