Телегей теңіз асау өзендерден құралады, аясы аса кең
«Телегей теңіз асау өзендерден құралады, аясы аса кең» ұлт қаһарманы Линь Цзэсюй өзін-өзі жігерлендіретін өлеңінен алынған. Мағынасы: Телегей теңіздің асау өзендерді құшағына алғанындай кең пейіл, тынысты бауырмал қасиет болу керек. Бұл ұстанымда жеке мен әлеуметтің айырмашылықтарын мойындау және құрметтеу негізінде өзі мен өзгелердің қарым-қатынастарын жарастыру, қоғамдық жарасымдылықты іздеудің моральдық саналылығы, алайда қоғамдық келісімді іздеудің моральдық санасы, бірақ бұл әдейі ырқына жіберу негізсіз ымыраға келу емес. Ол адамдарға телегей теңіз асау өзендерді аясына алғанындай кең пейілдікпен өзі үлгі бола отырып, өте-мөте мансапқа отырып, билік жүргізуде көкірегін кеңге салуды, өзгеше пікірлерді тыңдай білу, түрліше құбылыстарға кең пейіл мәмледе болу керектігін аңғартады. Осылай болғанда ғана ұлы қасиет сомдап, ұлы істерді тындырамыз.
2017 жылы қаңтарда Женевадағы Біріккен Ұлттар Ұйымының штаб-пәтерінде сөйлеген сөзінде Си Цзиньпин «Телегей теңіз асау өзендерден құралады, аясы аса кең» деген дәйексөз арқылы халықаралық қауымдастықтың халықаралық қатынастарды демократияландыруға жәрдемдесу керек екенін, «бір елдің гегемониясы» немесе «бірнеше тапартың бірге басқаруына» болмайды деп баса дәріптеді. Дүниежүзінің тағдыры барлық елге байланысты, халықаралық ережелерді барлық ел бірге жазады, жаһандық істерді барлық ел бірге басқарады, даму жетістіктерін барлық ел бірге игіліктенеді.
海纳百川,有容乃大
“海纳百川,有容乃大”出自民族英雄林则徐的一副自勉联,意为要拥有像大海能容纳无数江河水一样宽广辽阔的胸襟和大气包容的品性。这一理念是在承认并尊重个体及社会差异基础上调处自我与他人关系、寻求社会和谐的一种道德自觉,但又不是故意纵容或作无原则的妥协。其提醒人们立身行事尤其是为官理政,要心胸开阔,善于听取各种意见,宽和对待不同事物,就像大海接纳无数江河细流一样,唯有如此才能养成伟大的品格,成就伟大的事业。
2017年1月,习近平在联合国日内瓦总部的演讲中引用“海纳百川,有容乃大”,强调国际社会要推进国际关系民主化,不能搞“一国独霸”或“几方共治”。世界命运应该由各国共同掌握,国际规则应该由各国共同书写,全球事务应该由各国共同治理,发展成果应该由各国共同分享。