Тәжірибені кәдеге жарату

Тәжірибені кәдеге жарату

«Тәжірибені кәдеге жаратуды» Мин-Цин дәуіріндегі ойшылдар Ван Фучжи, Хуан Цзунси, Гу Яньу, т.б. ұсынған. Онда классиктердің мақалалары мен өнегелерін үйрену және олардан нақыл келтіру арқылы мәселені шешу мен дүниені құтқаруды өзек ету дегенді білдіреді. «Тәжірибе» – ел басқару мен қоғамдық істер, ал «кәдеге жарату» – нақты өнімділікті білдіреді. Бұл ұстанымда ғылымми зерттеуде шындыққа ден қою дәріптеліп, ежелгі классикалық шығармаларды түсіндіру арқылы әлеуметтік саяси түсініктер байымдалады, нақты қоғамдық мәселелерді шешеді, осы арқылы мемлекеттің басқару әлеуетін күшейтеді, халық тұрмысының орнықтылығы мен қоғамның  жақсаруын жүзеге асырады. Онда білімнің саяси құндылықтары мен зиялылардың нақты жауаптылығы дәріптеліп, дәстүрлі Қытай зиялыларының өнімділікке мән беру, нақты істерге назар салу сынды идеялық ерекшелігі көрнектіленеді.

2014 жылы қыркүйекте Си Цзиньпин Конфуцийдің 2565 жылдық мерейтойына арналған халықаралық ғылыми конференция мен Халықаралық конфуцийшілдік федерациясының бесінші бас ассамблеясының ашылу салтында конфуцийшілдік  Қытай тарихындағы басқа да ағымдармен бірге тәжірибені кәдеге жарату қағидасын ұстанып, әдебиеттің тәрбиелік рөліне баса ден қойды, жеке адам мен әлеуметті тәрбиелеуді ел басқарумен ұштастыруды зерделеді, бірін-бірі демеу, бірін-бірі жебу мақсатына жетті деп атап көрсетті. 

经世致用

“经世致用”一词由明清之际思想家王夫之、黄宗羲、顾炎武等提出，指学习、征引古人的文章和行事，应以治事、救世为急务。“经世”即治理国家和社会事务，“致用”即发挥实际效用。这一理念倡导学术研究要关注现实，通过解释古代典籍来阐发社会政治见解，解决社会实际问题，以增进国家治理能力，实现民生安定、社会改良。其强调知识的政治价值和知识分子的现实担当，体现了中国传统知识分子讲求效用、专注务实的思想特点。

2014年9月，习近平在纪念孔子诞辰2565周年国际学术研讨会暨国际儒学联合会第五届会员大会开幕式上指出，儒家思想和中国历史上存在的其他学说都坚持经世致用原则，注重发挥文以化人的教化功能，探索把对个人、社会的教化同对国家的治理结合起来，达到相辅相成、相互促进的目的。