Бас бет> «Өркениет ұстанымы» бөлімі

Дао табиғатқа бағынады

(«Өркениет ұстанымы» бөлімі)

21-10-2022 | russian.china.org.cn

Дао табиғатқа бағынады

«Дао табиғатқа бағынады» деген сөз «Даодэцзиннен» алынған. «Табиғат» құбылыстардың тәуелсіз, еркін күйін білдіреді. «Дао» барша заттекті жасайды, асырайды, бірақ «Дао» барша заттекке бұйрық бермейді, бірақ барша заттектіктің «табиғатына» еліктейді, сәйкеседі. Бұл бүкіл ғаламның ерекшеліктерін, оның ішінде жер мен көктің арасындағы барша заттардың негізгі сипаттамаларын, яғни ғаламдағы, жер мен көктегі барша заттек пен барша құбылыстың «табиғи» заңдылықтарына еліктейді немесе бағынады. «Даоның» барша заттекпен  арақатынасы саяси философияда билеуші мен халықтың қарым-қатынасы ретінде көрсетіледі. Билік басындағылар «Даоның» талаптары бойынша өз лауазымды билігін тежеп, ешқандай іс-әрекетсіз халықтың табиғи жағдайына бағу, бойсұну керек. Дао табиғатқа бағынады, табиғат пен адам біртұтас деген ұстанымдар Қытай өркениетінің өмір сүруінің ішкі ұстанымы, адамның табиғатпен симбиозына ұмтылатын Қытай парасаты болып табылады.

2020 жылы қыркүйекте Си Цзиньпин Біріккен Ұлттар Ұйымының Биоәртүрлілік жөніндегі саммитінде сөйлеген сөзінде, Дао табиғатқа бағынады, табиғат пен адам біртұтас сынды дәстүрлі Қытай парасатынан жаңартпалы даму, селбесе даму, жасыл даму, ашық даму, тең игіліктене даму сынды жаңа даму ұстанымына дейінгі барыста Қытай экологиялық өркениет құрылысын көрнекті орынға қойды, Қытайдың экономикалық және әлеуметтік дамуының барлық аспектілері мен бүкіл үдерісіне біріктірді, адамның табиғатпен жарасымды симбиозы сынды модернизацияны жеделдетті. 



道法自然

“道法自然”出自《道德经》。“自然”指事物自主、自在的状态。“道”创造、生养万物,但“道”不会对万物发号施令,而是效法、顺应万物之“自然”。这揭示了整个宇宙的特性,囊括了天地间所有事物的根本属性,即宇宙天地间万事万物均效法或遵循“自然而然”的规律。“道”与万物的关系,在政治哲学中表现为执政者与百姓的关系,执政者应遵循“道”的要求,节制自己的权力,以无为的方式效法、顺应百姓的自然状态。道法自然、天人合一是中华文明内在的生存理念,是谋求人与自然和谐共生的中国智慧。

2020年9月,习近平在联合国生物多样性峰会上的讲话中指出,从道法自然、天人合一的中国传统智慧,到创新、协调、绿色、开放、共享的新发展理念,中国把生态文明建设放在突出地位,融入中国经济社会发展各方面和全过程,努力建设人与自然和谐共生的现代化。