Ел тағдыры ер мойнында

Ел тағдыры ер мойнында

«Ел тағдыры ер мойнында» деген сөз көп айтылып жүр. Бұл тұжырымдаманың қалыптасуының идеялық бастауларын Мэнцзы ілімі ең көп шоғырланған «Балнама», «Шахналық оқу» және «Бейтараптық» сияқты классикалық кітаптардан табамыз. «Ел тағдыры ер мойнында» деген сөзі Гу Янь-удың («Жичжилу» («Күнделікті жазбалар») деген кітабынан алынған, ол бастапқыда бүкіл қоғам моральдық құлдырауға кіріптар болғанда, қарапайым адамдар да өзін құтқара білу керек дегенді меңзеген. 1915 жылы Лян Цичао Ұлттық үкіметтің Жапониямен қол қойған теңсіз шарттың масқаралығын сезініп, «Тундин зуйянь» деген мақаласын жазып, елді қорлықтан құтқарудың кілті «өзімізді жаңартуда» бейне «Гу Тинлинь айтқандай, ‹Ел тағдыры ер мойнында›» деген болатын.

Си Цзиньпин «Ел тағдыры ер мойнында» деген сөзді көп мәрте айтты. 2014 жылы қыркүйекте ол Қытай халқының жапон басқыншыларына қарсы  соғысы мен Дүниежүзілік фашизмге қарсы соғыстың жеңісінің 69 жылдығына арналған отырыста Қытай халқының жапон басқыншыларына қарсы соғысының айбынды үдерісінде жапонға қарсы соғыстың ұлы рухы қалыптасты, Қытай халқы әлемге «Ел тағдыры ер мойнында» деген отаншылдық сезімін паш етті деп атап көрсетті.    

天下兴亡，匹夫有责

“天下兴亡，匹夫有责”流传极广。形成这一观念的思想渊源，可以追溯于《周易》《大学》《中庸》等典籍，以孟子之学最为集中。而“天下兴亡，匹夫有责”的说法则可溯源于顾炎武《日知录》，本意是指若整个社会出现道德沉沦，那么即使是普通民众也应当奋起救赎。1915年，梁启超有感于民国政府与日本签订不平等条约的屈辱，写下《痛定罪言》一文，认为欲雪国耻的关键在于“我辈之自新”：“斯乃真顾亭林所谓‘天下兴亡，匹夫有责’也。”

习近平多次引用“天下兴亡，匹夫有责”这句话。2014年9月，他在纪念中国人民抗日战争暨世界反法西斯战争胜利69周年座谈会上指出，在中国人民抗日战争的壮阔进程中，形成了伟大的抗战精神，中国人民向世界展示了“天下兴亡，匹夫有责”的爱国情怀。