Тибеттің бейбіт азат болуы
Тибет―Қытай территориясының айрылмас бір бөлігі. 1949 жылдың соңында, ҚХАА Оңтүстік-батыс Қытайды азат еткеннен кейін Тибет жорығына дайындық жасады. Тибет өңірінің нақты жағдайына сай, ОХҮ Тибет жергілікті үкіметінің Бейжіңге делегаттарын жіберіп, Тибетті бейбіт азат ету ісі жөнінде кеңесуін хабарлады. Тибеттегі жоғары жік кертартпа топ пен империалистік күштердің кедергісі арқылы, бұрынғы Тибет жергілікті үкіметі өз делегаттарын жіберуді кешеуілдетті әрі Чанду өңіріне Тибет армиясының негізгі қосындарын орналастырды.
1950 жылы қазанда, ҚХАА Чанду операциясын қозғап, Чандуды азат етіп, Тибетке енетін жолды ашты, Тибеттің жоғары билеуші тобы шұғыл бөлшектене бастады да, Тибетті бейбіт азат ету заманалық ауқымға айналды.
1951 жылы сәуірде, Тибет жергілікті үкіметі Апэй Аван Цзиньмэйді бас делегат етіп тағайындады. Ол Бейжіңде Ли Вэйхань бас делегат болған ОХҮ-нің делегациясы келіссөз өткізді. Сонымен бір уақытта Панчен-лама мен Қамба басқармасының барша шенеуніктері де Бейжіңге келіп бейбітшілікке деген армандары мен талаптарын жеткізді. Тараптардың делегаттары қызу ынтамен сұқпаттасты, өзара пікір ауысты, тең дәрежеде кеңесу арқылы көптеген принциптік мәселелер жөнінде өте тез мәмілеге келді, 23 мамырда, «ҚХР орталық үкіметі мен Тибет үкіметінің Тибетті бейбіт азат ету әдістемесінің келісім-шартына» ресми қол қойылды. 24 мамырда, Төраға Мао Цзэдун Чжуннаньхайдағы Хуайжэньтан павильонында бейбітшілік келіссөзіне қатысушы делегаттармен кездесті әрі салтанатты қонақасы беріп бейбітшілік келіссөзінің табысты болғанын құттықтады.
Тибеттің бейбіт азат болуы құрлықтық Қытайдың бірлікке келгенінің белгісі болды, Тибет халқы империализмнің шапқыншылығы мен бөлшектену жағдайынан құтылды, осыдан бастап олар ынтымақты, алға басқан, дамудың нұрлы даңғылына қадам тастады. Тибеттің бейбіт азат болуы Тибет ұлтының тарихы мен Қытайдың ұлттар тарихында аса маңызды мән алады.
西藏和平解放
西藏是中国领土不可分割的一部分。1949年末,中国人民解放军在解放西南地区之后,开始准备向西藏进军。考虑到西藏地区的具体情况,中央人民政府多次通知原西藏地方政府派代表来北京商谈关于和平解放西藏的事宜。因西藏上层反动分子和帝国主义势力的阻挠,原西藏地方政府迟迟不派出代表,并在昌都地区部署藏军主力。
1950年10月,人民解放军发动昌都战役,解放昌都,打开了进藏的咽喉要道,西藏的上层统治集团迅速分化,和平解放西藏为大势所趋。
1951年4月,原西藏地方政府任命阿沛·阿旺晋美为首席代表,到北京与李维汉为首席代表的中央人民政府代表团进行谈判。同时,班禅及其堪布厅的全体官员也到达北京,表达其和平的愿望与要求。双方代表亲切会谈,交换意见,平等协商,很快就许多原则问题达成协议,于5月23日正式签订了《中央人民政府和西藏政府关于和平解放西藏办法的协议》。5月24日,毛泽东在中南海怀仁堂接见参加和平谈判的西藏代表团并举行盛大宴会,祝贺和谈成功。
西藏的和平解放,标志着中国大陆获得统一,西藏人民摆脱了帝国主义的侵略和分裂,从此走上了团结、进步、发展的光明大道。西藏的和平解放,在西藏民族历史上和中国民族关系史上具有重大意义。