Кедейлерді сүйемелдеу бойынша шығыс пен батыс бөліктің ынтымақтастығы, яғни кедейлерді сүйемелдеу бойынша дамыған шығыс бөліктегі провинциялардың батыстағы кедей аймақтармен қос-қостан бірігіп ынтымақтастық орнатуы, бұл бірге баюды жүзеге асыру мақсатында мемлекет тарапынан жүргізіп отырған институционалды тәртіп. 1996 жылдан бастап, бірнеше түзетулер мен өзгертулерден кейін, шығыс пен батыс бөлік арасында кедейлерді сүйемелдеу ынтымақтастығы бойынша қазіргі таңда 9 провинция (қала), 5 жоспары айырым жасалатын қала, 4 ірі қала батыс бөліктегі 10 провинцияға (автономиялы регионға, қалаға) бағыттамалы көмек көрсету жұмыс жүйесін қалыптастырды. Шығыс пен Батыс бөлік арасындағы кедейлерді сүйемелдеу ынтымақтастық формасы әртүрлі болып, үкімет көмек беруді, кәсіпорын ынтымақтасуды, қоғам көмектесуді, дарын иелері қолдау көрсетуді негіз еткен негізгі қызмет жүлгесі қалыптасты.
Кедейлерді сүйемелдеду бойынша шығыс пен батыс сәйкесіп жұмыс атқарғаннан бері, шығыс бөліктегі дамыған провинциялар мен батыс бөліктегі кедей аймақтар кедейлікті жұп құрап жөнге салудың нақты тәжірибесі барысында кедейлерді сүйемелдеу тәсілдері мен модельдерін үздіксіз қарастырды, нақты мынадай: кәсіпорындар ынтымақтастығы деңгейіне негізделген кедейлерді сүйемелдеу модельдері, жоғары деңгейлі коммуникациялық механизмдерді құрайтын кедейлерді сүйемелдеу модельдері және кедейліктің түйіндерін таңдау бойынша кедейлерді сүйемелдеу модельдері .
Біріншіден, кәсіпорындар ынтымақтастығы негізіндегі кедейлерді сүйемелдеудің шығыс пен батыс арасындағы ынтымақтастық моделі. Ол шығыс және батыс өңірлердегі кәсіпорындар арасындағы ынтымақтастықты ілгері жылжытуға, кедей аймақтардағы кәсіпорындардың дамуына, кедей аймақтардың нарықтық өміршеңдігін арттыруға, кедей аймақтардағы еңбеккүштердің сапасын жақсартуға және артта қалған аймақтардағы кедейлік мәселесін шешуге бағытталған. Мәселен, Шаньдун провинциясындағы 14 аймақ дәрежелі қала кедейлерді сүйемелдеу, өркендету қызметіндегі түйінді аудан есептелетін Чунцин қаласына қарасты 14 кедей ауданмен мен қос-қостан серіктес болып, кәсіпорындар ынтымақтастығы негізінде үкіметтің көмегіне қол жеткізді. Сонымен бірге, әлеуметтік көмекті белсенді түрде өрістетіп, қоғамдық күштердің кедейлерді сүйемелдеуге қатысуын ілгерілетті.
Екіншіден, жоғары деңгейдегі байланыс тетіктерін құру бойынша кедейлерді сүйемелдеудің шығыс пен батыс арасындағы ынтымақтастық моделі. Мұнда, шығыс пен Батыстың кедейлерді сүйемелдеу ынтымақтастығы бойынша тиімді байланыс механизмін орнату және оған табанды болу айтылып отыр. Мәселен, 1996 жылдан 2019 жылға дейін, Фуцзянь провинциясы мен Нинся Дүңген автономды регионы жыл сайын бірлескен жиналыс өткізіп, Фуцзян провинциясы мен Нинся автономиялы регионы арасындағы ынтымақтастықтың жалпы беталыстары мен бағыттарын қамтамасыз етіп, екі жақтың да дер кезінде қажетті ақпаратты алуына кепілдік етті, басқарудың озық ұстанымдарын алмастырып үйренді. Екі жақ провинция, регион, аудан деңгейіндегі әр дәрежелі байланысты күшейтіп, қарым-қатынастың уақыт тиімділігін жоғарылатты.
Үшіншіден, Түйінді кедей аймақтарға шоғырланған шығыс пен батыстың кедейлерді сүйемелдеу модельіне бағытталған. Мұнда, кедей аймақтардағы кедейлік һәлі неғұрлым ауыр региондарға бағытталған кедейлерді сүйемелдеудің түйінді тәсілдері айтылып отыр.Мәселен, 2010 жылы Ішкі Моңғол автономиялы регионы Уланьчабу қаласы мен Чыфэн қаласының экономикалық және әлеуметтік дамуы артта қалған, кедейлік аумағы кең және кедейлік терең орын алған нақты жағдайына сәйкес, Бейжің-Ішкі Моңғол арасындағы кедейлерді сүйемелдеу ынтымақтастығына түзетулер енгізді: бұрынғы 8 аймақ-қаланы сүйемелдеуге реттеу жүргізіп, Уланьчабу қаласы мен Чыфэн қаласын түйінді сүйемелдеуге өзгертті.
Шығыс пен Батыстың кедейлерді сүйемелдеу саласындағы ынтымақтастығы «Батыс бөлікті қауырт ашу» стратегиясын пәрменді түрде алға жылжытты, кедейлік деңгейін төмендеу ісіне үлкен үлестерін қосты. Кедейлерді сүйемелдеу, өркендету практикасы барысында кейбір сәтті тәжірибелер қалыптасты: Бірінші, кедейлерді сүйемелдеу саласындағы екіжақты ынтымақтастық бойынша екі тарап арасында ұзақ мерзімді байланыс пен алмасу тетігі орнады. Ұзақ мерзімді байланыс және алмасу тетігі–екі тараптың кедейлерді сүйемелдеу қызметін өрістетудің алғы шарты; Екінші, Кәсіпорындар ынтымақтастығы ескерілді, кәсіпорындардың дамуы кедей аймақтардың нарықтық өміршеңдігін тез және тиімді түрде жандандырып, кедей аймақтардың экономикасын дамыта алады; Үшінші, дарын иелерінің ауыс-түйісі ескерілді, дарын инелері–кедей аймақтардың тұрақты дамуының кепілі.
东西部扶贫协作
东西部扶贫协作，即东部发达省市与西部贫困地区结对开展扶贫协作，是国家为实现共同富裕目标作出的一项制度性安排。自1996年开始，经过几次调整和变动，东西部扶贫协作已形成目前9省（市）、5个计划单列市和4个大城市对口帮扶西部10个省（区、市）的工作格局。东西部扶贫协作形式多样，形成了以政府援助、企业合作、社会帮扶、人才支持为主的基本工作框架。
实施东西部扶贫协作工作以来，东部发达省份与西部贫困地区在结对治理贫困的具体实践中不断探索扶贫方式与模式，具体有：基于企业合作层面的扶贫模式、创建高层沟通机制的扶贫模式、选择贫困重点的扶贫模式。
其一，基于企业合作层面的东西部扶贫协作模式。指通过推动东西部地区的企业合作，带动贫困地区企业的发展，增强贫困地区的市场活力，提高贫困地区劳动力素质，解决落后地区的贫困问题。比如，山东省的14个地级市结对帮扶重庆市的14个国家扶贫开发工作重点县，在企业合作的基础上，争取政府援助。同时，积极开展社会帮扶，推动社会力量参与扶贫。
其二，创建高层沟通机制的东西部扶贫协作模式。指东西部扶贫协作双方创建与坚持有效的沟通交流机制。比如，1996年至2019年，福建省与宁夏回族自治区每年召开一次联席会议，确保闽宁协作中的大方针和大方向，保证双方及时获取需要的信息，交流学习先进管理理念。双方通过加强省到各区县各层级的对接，提高了沟通的时效性。
其三，集中于重点贫困地区的东西部扶贫协作模式。指将贫困地区中贫困程度更深的地区作为扶贫重点的扶贫方式。比如，2010年，根据内蒙古自治区乌兰察布市、赤峰市两地经济社会发展滞后、贫困面大、贫困面深的实际情况，京蒙扶贫协作作出了调整：由原来帮扶8个盟市调整为重点帮扶乌兰察布市与赤峰市各8个旗（县、市）。
东西部扶贫协作有力推动了“西部大开发”战略的实施，为减贫事业作出了巨大贡献。在扶贫开发实践中，形成了一些成功的经验：一是建立扶贫协作双方的长期沟通与交流机制，这是双方开展扶贫工作的前提；二是重视企业合作，企业的发展能迅速而有效地激活贫困地区的市场活力，发展贫困地区经济；三是注重人才交流，人才是贫困地区可持续发展的保障。