2007 жылғы қаңтарда Орталықтың №1 құжаты «бүкіл ел бойынша ауылдық жерлерде ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету жүйесін құруға» шақырды, содан бастап Қытай ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету мен кедейлерді сүйемелдеу, өркендету сынды екі үлкен жүйені негіз еткен ауылдық жерлерде кедейлерді сүйемелдеудің жаңа жағдайын қалыптастырды. Ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету мен кедейлерді сүйемелдеу, өркендету–ауыл-қыстақтың кедейлерді сүйемелдеу, кедейлікті азайту және кедейліктен арылту қызметінің негізгі институционалды шаралары болып табылады, екі жүйенің де өзіндік ерекшеліктері мен институционалды артықшылықтары бар, бұл саясаттық әсермен бірін-бірі толықтайтын сүйемелдеудің біріккен күшін қалыптастырып, тұтас тұлғалық жақтан ауыл-қыстақтың кедейлікке қарсы тұру өнімділігін жоғарылатады.
Алайда, ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету мен кедейлерді сүйемелдеу, өркендету–екі түрлі институционалды тәртіп болып табылады. Осы жүйенің қалыптасқан тарихи жолдары әр түрлі, олардың мақсаттары мен саясаты әртүрлі. Сондықтан, ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету мен кедейлерді сүйемелдеу, өркендету екі жүйесінің жұмыс бөлісін үйлестіру және оларды тиімді байланыстыру кедейлікпен күрестің жеңісіне жетудің маңызды шешімі мен орналастыруына айналып отыр. «Ауылдық жерлердегі ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету жүйесін кедейлерді сүйемелдеу, өркендету саясатымен тиімді байланыстыру туралы жетекші пікірде» ауылдағы ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету өлшемі кедейлерді сүйемелдеудің ұлттық стандартынан төмен болса, онда ауылдағы ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз етудің жетекші өлшемін кедейлерді сүйемелдеудің ұлттық стандартына сәйкес жан-жақты іске асырады, егер ауыл-қыстақтардағы ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету өлшемі кедейлерді сүйемелдеудің ұлттық стандарттарына жеткен болса, онда ауқымды түзету тетіктеріне сәйкес ғылыми түзетулер енгізеді.
«Екі желіні біріктіру» дегеніміз ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету өлшемі мен кедейлерді сүйемелдеу стандартын бірлікке келтіру болып табылады. 2016 жылдың қаңтар айынан бастап ауылдағы ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету өлшемі адам басына жылына 2,808 RMB -ға жетті, бұл кедейлерді сүйемелдеу стандартына сәйкес келеді және «Екі желіні біріктіруді» жүзеге асырды әрі зат бағасының өсу деңгейіне қарай әр жылы реттеу жүргізді.Ауыл-қыстақтағы ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету өлшемі мен кедейлерді сүйемелдеу өлшемін қатар жоғарылатып, кедей отбасылардың негізгі тұрмыстық деңгейінің жаппай дөңгелек дәулетті қоғам құрумен өзара сәйкес келуін қамтамасыз ету, Бастысы мынадай ұш жолмен жүзеге асырылады: бірінші, белгілі кірісі бар, ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету бойынша отбасы мүшелерінің жан басына шаққандағы жылдық табысы нақты есепке алынып, адам санына қарай кемі толықталады; екінші, еңбекке жарамсыз және кірісі жоқ ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз етілуші обектілерге жергілікті ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету деңгейіне сәйкес толық субсидия беріледі; үшінші, ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету саясатынан толық игіліктенген және ең төменгі тұрмыстық қамтамасыз ету қаражатын толық алғаннан кейін, тұрмысында әлі де едәуір қиыншылығы бар отбасылар, уақыттық құтқару көмегіне сүйеніп тұрмыстық қиыншылығын шешеді.
“两线合一”
2007年1月,中央一号文件要求“在全国范围建立农村最低生活保障制度”,中国自此形成了以低保和扶贫开发两大制度为主干的农村扶贫新格局。低保与扶贫开发都是农村扶贫减贫和脱贫工作的基本制度安排,两项制度各具特点和制度优势,可以形成政策效应互补的帮扶合力,在整体上提升农村反贫困效果。
然而,低保和扶贫开发是两项不同的制度安排,两项制度形成的历史路径不一,且有着不同的政策目标和政策手段。因此,切实做好低保和扶贫开发两项制度的分工协调和有效衔接,成为打赢脱贫攻坚战的重要决策部署。《关于做好农村最低生活保障制度与扶贫开发政策有效衔接的指导意见》要求,农村低保标准低于国家扶贫标准的地方,要按照国家扶贫标准综合确定农村低保的最低指导标准,农村低保标准已经达到国家扶贫标准的地方,要根据动态调整机制科学调整。
所谓“两线合一”,就是实现低保标准和扶贫标准的统一。自2016年1月起,农村低保标准达到每人每年2808元,与扶贫标准相一致,实现了“两线合一”,并根据物价上涨水平每年进行调整。农村低保标准与扶贫标准同步提高,保障贫困家庭基本生活水平与全面建成小康社会相适应,主要是通过以下三条途径来实现的:一是对有一定收入的低保家庭,据实核算家庭成员年人均收入,按照人数足额补差;二是对无劳动能力、无任何收入的低保对象,按照当地低保标准全额补助;三是对充分享受低保政策,足额领取低保补助金后,生活仍有较大困难的家庭,通过临时救助帮助解决生活困难。