ЖАЛПЫХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ КӘСІПОРЫНДАР РЕФОРМАСЫ
ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ КӘСІПОРЫНДАР РЕФОРМАСЫ– ОРТАЛЫҚТЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ ӨМІРШЕҢДІГІН АРТТЫРУДАҒЫ, МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАРДЫ ӘЛЕУЕТТЕНДІРУ, ЗОРАЙТУ БАҒЫТЫН АТҚАРУДАҒЫ МАҢЫЗДЫ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ШАРА. РЕФОРМА, АШЫҚ ЕСІК САЯСАТЫН ҰСТАНҒАН 40 ЖЫЛДА, ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ КӘСІПОРЫНДАР БЕЙНЕ БІР САБАҚ ҚЫЗЫЛ ЖІП СИЯҚТЫ РЕФОРМАНЫҢ ТҰТАС БАРЫСЫНА СІҢІРІЛГЕН. 1978 ЖЫЛДАН 1984 ЖЫЛҒА ДЕЙІНГІ АРАЛЫҚТА, ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ КӘСІПОРЫНДАР РЕФОРМАСЫ БАСТЫСЫ КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ ҚОЖАЙЫНДЫҚ ҚҰҚЫҒЫН КЕҢЕЙТУ АЯСЫНДА СЫНАҚ ТҮЙІНДЕРІНДЕ ЖҮРГІЗІЛДІ, БҰЛ САТЫДА ЖОСПАР ЖАСАУ, ӨНІМДЕРДІ САТУ, ПАЙДАНЫ АЛЫП ҚАЛУ ЖАҚТАРЫНАН ҮКІМЕТ КӘСІПОРЫНДАРҒА ІШІНАРА ҚҰҚЫҚ БЕРДІ, ӘСІРЕСЕ КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ ПАЙДАНЫ АЛЫП ҚАЛУ ТӘРТІБІН АТҚАРДЫ, СОНЫМЕН МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАР ӨНДІРІСТІ ӨРКЕНДЕТУ, ЖҰМЫСШЫ-ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ КОЛЛЕКТИВТІК ИГІЛІГІН ЖАҚСАРТУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ СИЛАУ ЖАҚТАРЫНАН БЕЛГІЛІ ҚАЗЫНАЛЫҚ ҚУАТҚА ИЕ БОЛДЫ. 1986 ЖЫЛЫ ЖЕЛТОҚСАНДА, МЕМЛЕКЕТТІК КЕҢЕС «КӘСІПОРЫНДАР РЕФОРМАСЫН ТЕРЕҢДЕТІП, КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ ӨМІРШЕҢДІГІН АРТТЫРУ ЖӨНІНДЕГІ БЕЛГІЛЕМЕНІ» ШЫҒАРДЫ, ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІК ЖҮЙЕСІ РЕФОРМАСЫ РЕСМИ БАСТАЛДЫ. БЕЛГІЛЕМЕДЕ МЫНАЛАР АЛҒА ҚОЙЫЛДЫ: ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ ШАҒЫН КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ МАЙҒА БЕРУДІ, КӨТЕРМЕГЕ АЛЫП ШАРУАШЫЛЫҚ БАСҚАРУДЫ БЕЛСЕНЕ СЫНАҚ ЕТУІНЕ БОЛАДЫ, ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ ІРІ, ОРТАША КӘСІПОРЫНДАР ТҮРЛІ ФОРМАДАҒЫ ШАРУАШЫЛЫҚ БАСҚАРУ ЖАУАПКЕРШІЛІКЖҮЙЕСІН АТҚАРАДЫ, ЖЕР-ЖЕРДЕН ЖАЛПЫ ХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ ШАРТ-ЖАҒДАЙЫ БАР АЗ САНДЫ ІРІ, ОРТАША КӘСІПОРЫНДАРДЫ ТАҢДАП АЛЫП, ЖАРНАЖҮЙЕСІН СЫНАҚ ЕТУІНЕ БОЛАДЫ. БҰЛ ЭКОНОМИКАЛЫҚ НЕГІЗГІ ТҰЛҒА БОЛҒАН МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ БЕЛСЕНДІЛІГІ ЖЕТЕРСІЗ БОЛУ, ТҰТАС ТҰҒАЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨНІМДІЛІГІ ЖОҒАРЫ БОЛМАУ МӘСЕЛЕСІН ТІПТІ ДЕ ТЕРЕҢ САТЫДАН ШЕШТІ, СОНЫМЕН БІРГЕ, АДАМДАРДЫҢ ТҮРЛІШЕ МЕНШІКТЕГІ КӘСІПОРЫНДАР ЖӨНІНДЕГІ СЫҢАР ЖАҚТЫ КӨЗҚАРАСТАРЫ МЕН КЕМСІТУЛЕРІН ДЕ ОНАН АРЫ ЖОЙДЫ.
1993 ЖЫЛЫ АШЫЛҒАН ПАРТИЯ ОКXIVҚҰРЫЛТАЙЫНЫҢ ҮШІНШІ ПЛЕНУМЫ МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАР РЕФОРМАСЫНЫҢ БЕТАЛЫСЫ «МАЛ-МҮЛІК ҚҰҚЫҒЫ АЙҚЫН, ҚҰҚЫҚ ПЕН ЖАУАПКЕРШІЛІК АЙҚЫН, ҮКІМЕТ ПЕН КӘСІПОРЫН АЙЫРЫЛҒАН, БАСҚАРУЫ ҒЫЛЫМИ» ОСЫ ЗАМАНҒЫ КӘСІПОРЫН ЖҮЙЕСІН ОРНАТУ ЕКЕНДІГІН АНАҒҰРЛЫМ АЙҚЫНДАДЫ. 1997 ЖЫЛЫ АШЫЛҒАН ПАРТИЯНЫҢ XVҚҰРЫЛТАЙЫ ТҰТАС МЕМЛЕКЕТТІК МЕНШІКТЕГІ ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТІН ОЙДАҒЫДАЙ ІСТЕУДІ КӨЗДЕ ҰСТАЙ ОТЫРЫП, ЫРЫСЫН МЫҚТЫ ИГЕРУ, ШАҒЫНЫНА ЕРІК БЕРУ, МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАРҒА СТРАТЕГИЯЛЫҚ ҚАЙТА ҚҰРУДЫ АТҚАРУ КЕРЕКТІГІН АЛҒА ҚОЙДЫ. 2002 ЖЫЛЫ АШЫЛҒАН ПАРТИЯНЫҢ XVIҚҰРЫЛТАЙЫ МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТЕРДІ БАСҚАРУ ТҮЗІЛІСІ РЕФОРМАСЫН ТЕРЕҢДЕТУДІҢ КЕЛЕЛІ МІНДЕТТЕРІН АЛҒА ҚОЙЫП, ОРТАЛЫҚ ҮКІМЕТ ПЕН ЖЕРГІЛІКТІ ҮКІМЕТТІҢ МЕМЛЕКЕТ АТЫНАН ҚАРЖЫГЕРЛІК МІНДЕТІН ӨТЕУ ЖҮЙЕСІН ОРНАТУДЫ ТАЛАП ЕТТІ. 2017 ЖЫЛЫ АШЫЛҒАН ПАРТИЯНЫҢ XIXҚҰРЫЛТАЙЫ МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТЕРДІ БАСҚАРУ ТҮЗІЛІСІН КЕМЕЛДЕНДІРІП, МЕМЛЕКЕТТІК КАПИТАЛДЫҢ ҚҰҚЫҚ БЕРІП, ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУ ТҮЗІЛІСІН РЕФОРМАЛАП, МЕМЛЕКЕТТІК МЕНШІКТЕГІ ШАРУАШЫЛЫҚТЫҢ ЖҮЛГЕСІН САПАЛЫЛАНДЫРУДЫ, ҚҰРЫЛЫМЫН РЕТТЕУДІ, СТРАТЕГИЯЛЫҚ ҚАЙТА ҚҰРУДЫ ТЕЗДЕТІП, МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІҢ ҚҰНЫН САҚТАУДЫ, ҚҰНЫН АРТТЫРУДЫ ЖЕБЕП, МЕМЛЕКЕТТІК КАПИТАЛДЫ КҮШЕЙТУ, ЖАҚСАРТУ, ЗОРАЙТУДЫ ТЕЗДЕТІП, МЕМЛЕКЕТТІК МҮЛІКТІҢ ШАШЫЛУЫНАН ӨНІМДІ САҚТАНУ КЕРЕКТІГІН; МЕМЛЕКЕТТІК КӘСІПОРЫНДАР РЕФОРМАСЫН ТЕРЕҢДЕТІП, АРАЛАС МЕНШІКТЕГІ ШАРУАШЫЛЫҚТАРДЫ ДАМЫТЫП, ӘЛЕМДІК БӘСЕКЕЛІК ҚУАТҚА ИЕ, ДҮЙНЕ ЖҰЗЫ БОЙЫНША АЛДЫНҒЫ ҚАТАРДАҒЫ КӘСІПОРЫНДАРДЫ ЖЕТІЛДІРУ КЕРЕКТІГІН АЛҒА ҚОЙДЫ. ҚЫСҚАСЫ, 40 ЖЫЛДЫҚ РЕФОРМА АРҚЫЛЫ, ЖАЛПЫХАЛЫҚТЫҚ МЕНШІКТЕГІ КӘСІПОРЫНДАРДЫ БАСҚАРУ ТҮЗІЛІСІ МЕН АЙНАЛЫМ МЕХАНИЗМІНДЕ ТҮБІРЛІ СИПАТТЫ ӨЗГЕРІС ТУЫЛДЫ, АЙНАЛЫМ САПАСЫ МЕН ДАМУ ҚАРҚЫНЫ ЕЛЕУЛІ ДӘРЕЖЕДЕ ЖОҒАРЫЛАДЫ, МЕМЛЕКЕТТІК МЕНШІКТЕГІ ШАРУАШЫЛЫҚТЫҢ ТЕЖЕУ ҚУАТЫ МЕН ЫҚПАЛЫ ЗОР ДӘРЕЖЕДЕ АРТТЫ.
全民所有制企业改革
全民所有制企业改革是中央提高国有企业活力、实施做强做大国有企业方针的重大战略举措。改革开放40年，全民所有制企业改革像一根红线贯穿始终。1978年到1984年之间，全民所有制企业改革主要围绕扩大企业自主权进行试点，这一阶段，在计划制订、产品销售、利润留存等方面，政府给企业下放了一些权力，特别是实行了企业留利制度，使国有企业在发展生产、改善职工集体福利和奖励职工等方面有了一定的财力。1986年12月，国务院做出《关于深化企业改革增强企业活力的若干规定》，全民所有制改革正式启动。规定提出，全民所有制小型企业可积极试行租赁、承包经营，全民所有制大中型企业要实行多种形式的经营责任制，各地可以选择少数有条件的全民所有制大中型企业进行股份制试点。这在更深的层次上解决了作为经济主体的国企缺乏积极性、整体经济效率不高的问题，同时也进一步消除了人们对不同所有制企业间的偏见和歧视。
1993年召开的十四届三中全会明确了国有企业改革的方向是建立“产权清晰、权责明确、政企分开、管理科学”的现代企业制度。1997年召开的党的十五大提出，要着眼于搞好整个国有经济，抓好大的，放活小的，对国有企业实施战略性改组。2002年召开的党的十六大提出了深化国有资产管理体制改革的重大任务，要求建立中央政府和地方政府分别代表国家履行出资人职责的制度。2017年召开的党的十九大强调，要完善各类国有资产管理体制，改革国有资本授权经营体制，加快国有经济布局优化、结构调整、战略性重组，促进国有资产保值增值，推动国有资本做强做优做大，有效防止国有资产流失。深化国有企业改革，发展混合所有制经济，培育具有全球竞争力的世界一流企业。简言之，经过40年的改革，全民所有制企业的管理体制和运行机制发生了根本性的变化，运行质量和发展速度有了显著提高，国有经济的控制力和影响力大大增强。