ЖОСПАРЛЫ ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫ
1984 ЖЫЛЫ ҚАЗАНДА, ПАРТИЯ ОКXIIҚҰРЫЛТАЙЫНЫҢ ҮШІНШІ ПЛЕНУМЫ «ҚКП ОК-НІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҮЗІЛІС РЕФОРМАСЫ ЖӨНІНДЕГІ ҚАУЛЫСЫН» БІР АУЫЗДАН МАҚҰЛДАП, «СОЦИАЛИСТІК ШАРУАШЫЛЫҚТЫҢ ЖАЛПЫЛЫҚ МЕНШІК ЖҮЙЕСІ НЕГІЗІНДЕГІ ЖОСПАРЛЫ ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫ ЕКЕНДІГІН» АЙҚЫН АЛҒА ҚОЙДЫ. ЖОСПАРЛЫ ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫН БҮКІЛДЕЙ НАРЫҚ АРҚЫЛЫ РЕТТЕЛЕТІН ЭКОНОМИКАМЕН САЛЫСТЫРЫП АЙТҚАНДА, ОЛ ӨНДІРІС ҚҰРАЛ-ЖАБДЫҚТАРЫН ЖАЛПЫЛЫҚ МЕНШІКТЕНУ ЖҮЙЕСІ НЕГІЗІНДЕ, ҚҰН ЗАҢДЫЛЫҒЫНАН САНАЛЫЛЫҚПЕН ПАЙДАЛАНЫП ЖӘНЕ ОҒАН НЕГІЗДЕЛЕ ОТЫРЫП, ТАУАР ӨНДІРІСІ МЕН ТАУАР АЙЫРБАСЫНА ЖОСПАРЛЫ РЕТТЕУ ЖҮРГІЗЕТІН СОЦИАЛИСТІК ШАРУАШЫЛЫҚ ТҮЗІЛІСІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. ҚАУЛЫДА ТАҒЫ МЫНАЛАР АТАП КӨРСЕТІЛГЕН: «ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ ТОЛЫҚ ДАМУЫ—ҚОҒАМДЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУДАҒЫ АТТАП ӨТУГЕ БОЛМАЙТЫН БАСҚЫШ, ЕЛІМІЗДІҢ ЭКОНОМИКАСЫНМОДЕРНИЗАЦИЯЛАНДЫРУДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ ҚАЖЕТТІ ШАРТЫ», «ЖОСПАРЛЫ ЭКОНОМИКАНЫЖОЛҒА ҚОЮ МЕН ҚҰН ЗАҢДЫЛЫҒЫНАН ПАЙДАЛАНУ, ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫН ДАМЫТУ БІРІН-БІРІ ШЕТКЕ ҚАҚПАЙДЫ, ҚАЙТА ОЛ БІРТҰТАС НӘРСЕ, ЕКЕУІН ҚАРАМА-ҚАРСЫ ОРЫНҒА ҚОЮ ҚАТЕ БОЛАДЫ» . БҰЛ СӨЗ БҰРЫНҒЫ «ЖОСПАРЛЫ ЭКОНОМИКАНЫ НЕГІЗ ЕТУ, НАРЫҚ АРҚЫЛЫ РЕТТЕУДІ ҚОСЫМША ЕТУ» ДЕЙТІН АЙТЫЛЫМДЫ ӨЗГЕРТІП, ҚЫТАЙ КОММУНИСТІК ПАРТИЯСЫНЫҢ БҰРЫНҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫС БАРЫСЫНДА ЖОСПАРЛЫ ЭКОНОМИКАНЫ ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫМЕН ҚАРАМА-ҚАРСЫ ОРЫНҒА ҚОЯТЫН ДӘСТҮРЛІ ТАНЫМДЫ ӨЗГЕРТКЕНДІГІН, ОНЫҢ ДӘСТҮРЛІ СОЦИАЛИСТІКЭКОНОМИКАТЕОРИЯСЫНДАҒЫ МАҢЫЗДЫ ЖАҢАЛЫҚ БОЛҒАНДЫҒЫН, СОЦИАЛИСТІК САЯСИ ЭКОНОМИКА МЕН ҒЫЛМИ СОЦИАЛИЗМДЫ БАРЫНША БАЙЫТЫП ЖӘНЕ ДАМЫТЫП, ҚЫТАЙДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҮЗІЛІС РЕФОРМАСЫНА ҒЫЛЫМИ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗ ЖӘНЕ БАС ЖЕТЕКШІ ИДЕЯ ӘЗІРЛЕП, ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҮЗІЛІС РЕФОРМАСЫ ТҰҒЫРНАМАСЫНЫҢТЕОРИЯЛЫҚ ТІРЕГІН ҚАЛЫПТАСТЫРҒАНДЫҒЫН БЕЙНЕЛЕДІ. БҰЛ ТҰЖЫРЫМ ҚЫТАЙДЫҢ СОЛ КЕЗЕҢДЕГІ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҮЗІЛІС РЕФОРМАСЫНЫҢ БАҒДАРЫН КӨРСЕТІП БЕРДІ, ОЛ МЕМЛЕКЕТТІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫЫНЫҢ БҰРЫНҒЫ ЖОСПАРЛЫ ЭКОНОМИКАДАННАРЫҚТЫҚЭКОНОМИКАҒА ҚАДАМ ТАСТАУЫНДАҒЫ МАҢЫЗДЫ ІЛГЕРІЛЕУШІЛІК БОЛЫП, МҰНАН КЕЙІНГІ СОЦИАЛИСТІКНАРЫҚТЫҚЭКОНОМИКАТЕОРИЯСЫНЫҢ АЛҒА ҚОЙЫЛУЫНА ЖОЛ САЛЫП БЕРДІ.
ОСЫДАН КЕЙІН, ПАРТИЯНЫҢ XIIIҚҰРЫЛТАЙЫ СОЦИАЛИСТІК ЖОСПАРЛЫ ТАУАР ЭКОНОМИКАСЫ ЖАҢА ТҮЗІЛІСІН ЖОСПАР МЕН НАРЫҚ ІШТЕЙ БІРЛІККЕ КЕЛГЕН ТҮЗІЛІС ЕТІП ТҰРАҚТАНДЫРДЫ, СОНЫМЕН БІРГЕ, «МЕМЛЕКЕТ НАРЫҚДЫ РЕТКЕ САЛАТЫН, НАРЫҚ КӘСІПОРЫНДЫ ЖЕТЕЛЕЙТІН» ЭКОНОМИКАЛЫҚ АЙНАЛЫМ ҮЛГІСІН АЛҒА ҚОЙДЫ, СОНЫМЕН ҚЫТАЙДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҮЗІЛІС РЕФОРМАСЫ АНАҒҰРЛЫМ ТЕРЕҢДЕЙ ТҮСТІ.
有计划的商品经济
1984年10月，党的十二届三中全会一致通过《中共中央关于经济体制改革的决定》，明确提出“社会主义经济是在公有制基础上的有计划的商品经济”。有计划的商品经济相对于完全由市场调节的经济而言，即在生产资料公有制基础上，自觉运用和依据价值规律，对商品生产和交换进行计划调节的社会主义经济体制。决定还指出，“商品经济的充分发展，是社会经济发展的不可逾越的阶段，是实现我国经济现代化的必要条件”，“实行计划经济同运用价值规律、发展商品经济，不是互相排斥的，而是统一的，把二者对立起来是错误的”。这一提法改变了以往“计划经济为主，市场调节为辅”的表述，表明中国共产党改变了以往在经济建设中将计划经济同商品经济对立起来的传统认识，是对传统社会主义经济理论的重大突破，极大地丰富和发展了社会主义政治经济学和科学社会主义，为中国的经济体制改革提供了科学的理论依据和总的指导思想，构成经济体制改革纲领的理论支柱。这一论断指明了中国当时阶段经济体制改革的方向，是国家经济建设从以往的计划经济向市场经济迈出的关键一步，为日后社会主义市场经济理论的提出做了铺垫。
此后，党的十三大把社会主义有计划商品经济的新体制界定为计划和市场内在统一的体制，并提出“国家调节市场，市场引导企业”的经济运行模式，中国经济体制改革进一步走向深入。