ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫ
ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫ ҚЫТАЙ, РЕСЕЙ, ҚАЗАҚСТАН, ҚЫРҒЫЗСТАН, ТАЖІКСТАН, ӨЗБЕКСТАННЫҢ ҚАТЫСУЫМЕН 2001 ЖЫЛЫ 15 МАУСЫМДА ШАНХАЙДА ҚҰРЫЛҒАН ҮКІМЕТАРАЛЫҚ ТҰРАҚТЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМ. ОНЫҢ ТӨРКІНІ 1996 ЖЫЛЫ СӘУІРДЕ ҚҰРЫЛҒАН «ШАНХАЙ БЕС ЕЛ» ДИАЛОГ ТЕТІГІ БОЛЫП САНАЛАДЫ. 2017 ЖЫЛЫ МАУСЫМДА, ҮНДІСТАН МЕН ПӘКІСТАН РЕСМИ МҮШЕЛІККЕ ҚАБЫЛДАНДЫ, БҰЛ ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ АЛҒАШ РЕТ МҮШЕ САНЫН КӨБЕЙТУЫ ЕСЕПТЕЛЕДІ.
ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫ ШАҢЫРАҚ КӨТЕРГЕН ТУ БАСТАН-АҚ ҚАУІПСІЗДІК ПЕН ЫНТЫМАҚТАСТЫҚТЫ АЛДЫҢҒЫ ОРЫНҒА ҚОЙЫП, МҮШЕ ЕЛДЕР ТҰҢҒЫШ РЕТ АШЫЛҒАН САММИТТЕ «ЛАҢКЕСТІККЕ, БӨЛШЕКТЕУШІЛІККЕ, ҰШҚАРЫЛЫҚҚА СОҚҚЫ БЕРУ—ШАНХАЙ КОНВЕНЦИЯСЫНА» ҚОЛ ҚОЙЫСЫП, «ҰШ ТҮРЛІ КҮШКЕ» СОҚҚЫ БЕРУДЫ ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ МАҢЫЗДЫ МІНДЕТІ ДЕП АЙҚЫН ТҰРАҚТАНДЫРДЫ. ҰЙЫМ ҚҰРЫЛҒАН 17 ЖЫЛДАН БЕРІ, ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫ БІРТІНДЕП ІЗДЕНІСТЕР ЖАСАУ АРҚЫЛЫ КОЛЛЕКТИВТІК ҚАУІПСІЗДІК ЫНТЫМАҚТАСТЫҒЫНЫҢ ЖАҢА ҮЛГІСІН ЖАРЫҚҚА ШЫҒАРЫП, ЖАЛПЫЛЫҚ ШАРА ҚОЛДАНУ, ҮСТІНЕН ДЕ, ТҮБІРІНЕН ДЕ ОҢАУ СЫНДЫ ҚАУІПСІЗДІКТІ БАСҚАРУ ҮЛГІСІН АТҚАРЫП, ЕУРАЗИЯ ӨҢІРІНІҢ ҚАУІПСІЗІГІ ЖӨНІНЕН ОРАСАН ЗОР ҮЛЕСТЕР ҚОСТЫ. ӘРҚАЙСЫ ТАРАПТАР ОРТАҚ, КЕШЕНДІ, ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ, БАЯНДЫ БОЛУДАЙ ЖАҢА ҚАУІПСІЗДІК КӨЗҚАРАСЫН ДӘРІПТЕУЫ ЖӘНЕ ОНЫ ІС ЖҮЗІНДЕ ӘЙГІЛЕУЫ ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ ҚАУІПСІЗДІК ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ АРНАСЫН БАРҒАН САЙЫН КЕҢЕЙТЕДІ.
ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ МАҚСАТЫ ― МҮШЕЛЕР ОРТАСЫНДАҒЫ ДОСТЫҚ ПЕН СЕНІМДІЛІКТІ НЫҒАЙТЫП, ОЛАРДЫҢ САЯСИ, ЭКОНОМИКА, САУДА, МӘДЕНИЕТ СИЯҚТЫ САЛАЛАРДАҒЫ ТИІМДІ ЫНТЫМАҚТАСТЫҒЫНА ДЕМ БЕРІП, ӨҢІРДІҢ БЕЙБІТШІЛІГІ МЕН ТҰРАҚТЫЛЫҒЫН ҚОРҒАУҒА КҮШ САЛЫСЫП, ҮЙЛЕСІМДІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САЯСИ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖАҢА ТӘРТІПТІҢ ОРНАУЫН ІЛГЕРІЛЕТУ. ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫ ІШТЕЙ «ӨЗАРА СЕНІМ, ӨЗАРА ТИІМДІЛІК, ТЕҢДІК, МӘСЛИХАТ, ТҮРЛІ ӨРКЕНИЕТКЕ ҚҰРМЕТ ЕТУ, ҚАТАР ДАМУДЫ ҚАРАСТЫРУ» ДЕГЕН «ШАНХАЙ РУХЫН» ҰСТАНЫП, СЫРТТАЙ ҚОСЫЛМАУ, БАСҚА ЕЛДЕР МЕН ӨҢІРЛЕРГЕ БАҒЫТТАМАУ ЖӘНЕ АШЫҚ ҰСТАУ ПРИНЦИПІН АТҚАРАДЫ.
ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ ЖОҒАРҒЫ ШЕШІМ ҚҰРЫЛЫМЫ ـــ МҮШЕ ЕЛДЕР БАСШЫЛАРЫНЫҢ БАСҚАРМА КЕҢЕСІ, ЖЫЛЫНА БІР МӘРТЕ ӨТЕТІН ОСЫ КЕҢЕСТЕ ҰЙЫМНЫҢ БАРЛЫҚ МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕСІ ҰЙҒАРЫЛАДЫ. ҮКІМЕТ БАСШЫЛАРЫНЫҢ БАСҚАРМА КЕҢЕСІ ДЕ ЖЫЛЫНА БІР МӘРТЕ ӨТІП, ҰЙЫМ АЯСЫНДАҒЫ КӨП ЖАҚТЫ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ПЕН БАСЫМ САЛАЛАРДАҒЫ СТРАТЕГИЯЛАР ҚАРАСТЫРЫЛАДЫ. ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ ЕКІ ТҰРАҚТЫ ҚҰРЫЛЫМЫ БАР, АТАП АЙТҚАНДА, БЕЙЖІҢДЕГІ ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ ХАТШЫЛАР БАСҚАРМАСЫ МЕН ТӘШКЕНТТЕГІ ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ ӨҢІРЛІК ЛАҢКЕСТІККЕ ҚАРСЫ ТҰРУ ҚҰРЫЛЫМЫНЫҢ АТҚАРУШЫ КОМИТЕТІ. 2018 ЖЫЛЫ МАУСЫМДА, ШАНХАЙ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ҰЙЫМЫНЫҢ ЦИНДАО САММИТІ СӘТТІ ӨТКІЗІЛДІ.
上海合作组织
上海合作组织是由中国、俄罗斯、哈萨克斯坦、吉尔吉斯斯坦、塔吉克斯坦、乌兹别克斯坦于2001年6月15日在上海宣布成立的永久性政府间国际组织。其前身是成立于1996年4月的“上海五国”会晤机制。2017年6月，印度和巴基斯坦正式成为上合成员，这也是上合组织首次扩员。
上海合作组织成立伊始，就明确将安全合作作为优先方向，成员国在首次峰会上签署了《打击恐怖主义、分裂主义和极端主义上海公约》，将打击“三股势力”明确列为上合组织的重要任务。成立17年来，上合组织逐步探索出新的集体安全合作模式，推行综合施策、标本兼治的安全治理模式，为亚欧地区的安全做出了巨大贡献。各方倡导并践行共同、综合、合作、可持续的新安全观，将使上合组织安全合作之路越走越宽。
上合组织旨在加强成员国间的友好与信任，鼓励成员国在政治、经贸、文化等领域的有效合作，致力于共同维护地区和平与稳定，推动建立公正合理的国际政治经济新秩序。上合组织对内遵循“互信、互利、平等、协商，尊重多样文明、谋求共同发展”的“上海精神”，对外奉行不结盟、不针对其他国家和地区及开放原则。
上合组织最高决策机构是成员国元首理事会，该会议每年举行一次，决定本组织所有重要问题。政府首脑理事会每年举行一次，讨论本组织框架下多边合作和优先领域的战略。上合组织有两个常设机构，分别是设在北京的上合组织秘书处和设在塔什干的上合组织地区反恐怖机构执行委员会。2018年6月，上合组织青岛峰会成功召开。